Bệnh tay chân miệng là một nhiễm trùng do vi rút xảy ra ở trẻ nhỏ. Bệnh thường tự khỏi và không đe dọa nhiều đến sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên, nếu không được điều trị đúng cách bệnh tay chân miệng ở trẻ em có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm thậm chí tử vong.
Bài viết dưới đây của Góc Ẩm Thực sẽ tổng hợp những điều cần biết về bệnh tay chân miệng ở trẻ em, cùng tham khảo nhé!
Bệnh tay chân miệng là gì?
Bệnh tay chân miệng là một bệnh nhiễm trùng do virus coxsackievirus A16 và enterovirus 71 gây ra. Các virus này sống trong đường tiêu hóa và lây từ người này sang người qua việc tiếp xúc thông thường.
Bệnh thường xảy ra ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 5 tuổi bởi hệ miễn dịch của trẻ chưa phát triển toàn diện nên không có khả năng chống lại các virus gây bệnh,tuy nhiên trẻ lớn hơn và người lớn cũng có nguy cơ mắc phải. Mùa xuân, mùa hè và mùa thu là ba thời điểm mà trẻ rất dễ mắc bệnh.
Trẻ có thể mắc bệnh truyền nhiễm này khi tiếp xúc khu vực công cộng như nhà trẻ,với một người từng bị bệnh hoặc tiếp xúc với virus qua đồ chơi, bàn ghế hay tay nắm cửa.
Bệnh tay chân miệng lây truyền qua con đường nào?
Bệnh tay chân miệng lây lan rất nhanh, lây trực tiếp từ người sang người thông qua đường miệng, chất tiết từ mũi, miệng, phân hay nước bọt của trẻ đang bị bệnh. Cụ thể những con đường lây truyền virus gây bệnh tay chân miệng:
+ Tiếp xúc trực tiếp với người đã bị nhiễm bệnh
+ Hít, nuốt phải các dịch tiết, nước bọt của người bệnh khi ăn uống chung, hắt hơi, nói chuyện, ho.
+ Tiếp xúc trực tiếp với dịch của bọng nước, mụn nước, phân của người bệnh
+ Trẻ cầm nắm đồ chơi, chạm vào những vật dụng của trẻ đang bị nhiễm bệnh
+ Lây qua bàn tay người chăm sóc trẻ
+ Vì chúng lây truyền bệnh khá nhanh nên tay chân miệng rất dễ bùng phát thành dịch lớn. Khi một trẻ đã bị mắc bệnh, nếu không có những biện pháp phòng tránh hay chữa trị kịp thời thì những trẻ xung quanh có khả năng bị lây nhiễm rất cao.
Người mắc bệnh có khả năng phát tán virus gây bệnh trong tuần đầu tiên. Tuy nhiên thời gian lây nhiễm có thể kéo dài trong vài tuần vì virus vẫn còn tồn tại nhiều trong phân và nước bọt của bệnh nhân.
Dấu hiệu nhận biết bệnh tay chân miệng
Bệnh tay chân miệng có những dấu hiệu nhận biết khác nhau tùy vào từng giai đoạn, cụ thể như:
Giai đoạn ủ bệnh: khoảng 3-7 ngày.
Giai đoạn khởi phát: Từ 1-2 ngày với các triệu chứng như sốt nhẹ, mệt mỏi, đau họng, biếng ăn, tiêu chảy vài lần trong ngày.
Giai đoạn toàn phát: Có thể kéo dài 3-10 ngày với các triệu chứng điển hình của bệnh:
- Loét miệng: vết loét đỏ hay phỏng nước đường kính 2-3 mm ở niêm mạc miệng, lợi, lưỡi, gây đau miệng, bỏ ăn, bỏ bú, tăng tiết nước bọt.
- Phát ban dạng phỏng nước: Ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông; tồn tại trong thời gian ngắn (dưới 7 ngày) sau đó có thể để lại vết thâm, rất hiếm khi loét hay bội nhiễm.
- Sốt nhẹ.
- Nôn.
- Nếu trẻ sốt cao và nôn nhiều dễ có nguy cơ biến chứng. Biến chứng thần kinh, tim mạch, hô hấp thường xuất hiện sớm từ ngày 2 đến ngày 5 của bệnh.
Giai đoạn lui bệnh: Thường từ 3-5 ngày sau, trẻ hồi phục hoàn toàn nếu không có biến chứng.
Biến chứng nguy hiểm của bệnh tay chân miệng
- Biến chứng thần kinh: Viêm não, viêm thân não, viêm não tủy, viêm màng não.
- Rung giật cơ, giật mình chới với: từng cơn ngắn 1-2 giây, chủ yếu ở tay và chân, dễ xuất hiện khi bắt đầu giấc ngủ hay khi cho trẻ nằm ngửa.
- Ngủ gà, bứt rứt, chới với, đi loạng choạng, run chi, mắt nhìn ngược.
- Rung giật nhãn cầu.
- Yếu, liệt chi (liệt mềm cấp).
- Liệt dây thần kinh sọ não.
- Co giật, hôn mê là dấu hiệu nặng, thường đi kèm với suy hô hấp, tuần hoàn.
- Tăng trương lực cơ (biểu hiện duỗi cứng mất não, gồng cứng mất vỏ)
- Biến chứng tim mạch, hô hấp: Viêm cơ tim, phù phổi cấp, tăng huyết áp, suy tim, trụy mạch.
- Phân độ bệnh: Tùy theo biểu hiện bệnh và các biến chứng bệnh tay chân miệng được phân ra các mức độ: độ 1, độ 2a, độ 2b nhóm 1, độ 2b nhóm 2, độ 3 và độ 4.
Điều trị bệnh tay chân miệng
– Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chỉ điều trị hỗ trợ.
– Theo dõi sát, phát hiện sớm và điều trị biến chứng.
– Bảo đảm dinh dưỡng đầy đủ, nâng cao thể trạng.
– Điều trị ngoại trú và theo dõi tại y tế cơ sở đối với bệnh tay chân miệng phân độ 1. Tái khám mỗi 1-2 ngày trong 8-10 ngày đầu của bệnh.
– Trẻ có sốt phải tái khám mỗi ngày cho đến khi hết sốt ít nhất 48 giờ. Cần tái khám ngay khi có dấu hiệu từ độ 2a trở lên như:
- Sốt cao ≥ 390C.
- Thở nhanh, khó thở.
- Giật mình, lừ đừ, run chi, quấy khóc, bứt rứt khó ngủ, nôn nhiều.
- Đi loạng choạng.
- Da nổi vân tím, vã mồ hôi, tay chân lạnh.
- Co giật, hôn mê.
- Điều trị nội trú tại bệnh viện từ độ 2a trở lên.
Phòng bệnh tay chân miệng ở trẻ em
Hiện chưa có vắc xin phòng bệnh tay chân miệng. Để chủ động phòng chống, Bộ Y tế khuyến cáo người dân và cộng đồng cần chủ động thực hiện các biện pháp sau:
- Rửa tay thường xuyên với xà phòng trước khi chuẩn bị thức ăn, ăn uống, cho trẻ nhỏ ăn, sử dụng nhà vệ sinh, sau khi thay tã cho trẻ và sau khi tiếp xúc với các bọng nước.
- Sử dụng xà phòng để làm sạch các vật dụng, khử trùng bằng các chất tẩy rửa thông thường.
- Tránh ôm, hôn, dùng chung quần áo, đồ dùng cá nhân với trẻ nhiễm bệnh.
- Khi trẻ bệnh, tránh cho trẻ tiếp xúc nơi đông người như đi nhà trẻ, trường học.
- Hướng dẫn trẻ che miệng và mũi khi hắt hơi, ho.
- Theo dõi tình trạng bệnh và chăm sóc y tế kịp thời. Nếu trẻ có các biểu hiện bất thường như sốt cao, li bì, mất tỉnh táo cần nhập viện ngay lập tức.
- Cách ly trẻ với những người đang mắc bệnh
- Trong vòng 10-14 ngày đầu khi nhiễm miệng, cha mẹ cần cách ly trẻ tại nhà, không được để trẻ đến trường học hay những nơi có đông người.
Trên đây là một số kiến thức về dấu hiệu nhận biết, cách điều trị và phòng tránh của bệnh tay chân miệng.
Hy vọng bài viết này của sẽ giúp các bậc cha mẹ đề phòng và có hướng điều trị cho con trẻ nếu lỡ mắc phải tay chân miệng.
Chúc các bé yêu luôn mạnh khỏe!